HANGİ MADEN NEREDE ÇIKARILIR ?
Değerli metallerden endüstriyel ham maddelere ve doğal taşlara kadar 77 çeşit maden Türkiye’de çıkarılmaktadır. Dünyada %80 ile en çok rezervine sahip olduğumuz bor madeni Balıkesir ve Bursa’da çıkar.
Metal madenciliğinde en çok çıkarılan madenler kurşun, demir, çinko ve altındır. Altın, Türkiye’de çıkarılan madenler arasında bulunmaktadır. Altının çıkarıldığı yerler; İzmir/Bergama/Ovacık, Balıkesir/Havran, Gümüşhane/Mastra, Manisa/Salihli/Sart, Erzincan/İliç, Eskişehir/Sivrihisar, Kayseri/Kocasinan ve Uşak/Eşme/Kışladağ’daki altın işletmeleridir.
Kurşun ve çinkonun genellikle maden yatakları aynı yerlerdedir. Balıkesir (Balya), Rize (Çayeli), Giresun (Tirebolu), İzmir, Kütahya, Kayseri, Elazığ ve Artvin’de her ikisi de çıkarılır.
Dünyada en çok kullanılan madenlerden biri olan demir ise ülkemizde en fazla Doğu Anadolu bölgesinde çıkarılmaktadır. Demir özellikle; Sivas (Divriği-Gürün), Malatya (Hekimhan-Hasan Çelebi), Balıkesir (Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant), İzmir (Torbalı), Kütahya (Simav), Hatay (Kırıkhan-Payas), Sakarya (Çam Dağı) Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri gibi merkezlerde çıkarılmaktadır.
Manganez Zonguldak’ta; krom Elazığ ve Muğla’da; volfram ise Bursa, Elazığ ve Malatya’da çıkarılır.
Bakır; Artvin, Rize, Elazığ, Balıkesir ve Kastamonu’da çıkarılır ve işlenir. Türkiye’deki madenler arasından demirin en çok çıktığı yer Doğu Anadolu’dur. Sivas-Divriği, Malatya-Hekimhan demirin en çok çıktığı yerlerdir. Karabük, İskenderun ve Ereğli’de işlenmektedir.
Kükürt Isparta’da, cıva İzmir’de, fosfat Mardin’de, zımpara taşı Ege Bölgesi’nde, çinko ve kurşun Giresun ile Rize ve Balıkesir’de, antimon Kütahya’da, uranyum Aydın ve Giresun’da, mermer ise Afyonkarahisar’da çıkarılır.
Ülkemiz çok zengin tuz kaynakları da barındırır. Tuz üretimimiz son yıllarda geçmişe oranla 3 kat artmıştır. Tuz, Tuz Gölü ve çevresinden elde edilir. Kaya tuzu ise Çankırı, Nevşehir, Kars ve Iğdır’da bulunur.
Süsleme işinde kullanılan lületaşı Eskişehir’de, oltu taşı Erzurum’da, taş kömürü ise Zonguldak, Soma, Elbistan, Afyon gibi yerlerde çıkarılır.
Endüstriyel ham maddeler arasında yer alan halloysit; doğada hidrat (sulu) ve dehidrat (susuz) yapıda bulunur. Hidrat halloysitler 40-50° C’ın üzerinde kolaylıkla tabakalar arası sularını kaybederler ve kaolinit ile çok benzer bir kimyasal yapıya dönüşürler. Türkiye’de çıkarılan madenler arasında bulunan halloysit, Kuzeybatı Anadolu’da Çanakkale-Balıkesir bölgeleri içerisinde çıkarılır.